Świadczenia pracownika na terenie Niemiec
Niemcy są jednym z najpopularniejszych krajów do którego co roku emigruje wielu Polaków. Jedną z głównych zalet życia w Niemczech oprócz wysokich zarobków jest dostęp do wielu świadczeń z którego mogą skorzystać osoby legalnie zatrudnione.
Elterngeld – zasiłek rodzicielski
Skierowany jest do rodziców niemowląt i małych dzieci. Przysługuje gdy rodzice:
· mieszkają z dzieckiem w tym samym gospodarstwie domowym,
· mieszkają w Niemczech,
· w ogóle nie pracują lub nie więcej niż 30 godzin tygodniowo,
· samotnie wychowują dziecko.
Wysokość zasiłku rodzicielskiego jest obliczana na podstawie wcześniejszych dochodów i wynosi on od 65 % do nawet 100% wynagrodzenia miesięcznego. Podstawowy zasiłek wynosi od 300 € do 1800 €.
Okres na jaki przyznawany jest zasiłek rodzicielski może się różnić od wybranego modelu:
· basiselterngeld (podstawowy zasiłek rodzicielski) może być pobierany przez 2 do maksymalnie 14 miesięcy życia dziecka. Jeden z rodziców może otrzymywać maksymalnie do 12 miesięcy. Jeśli zaś oboje rodzice ubiegają się o zasiłek, to jest on wypłacany przez kolejne dwa miesiące. Dla samotnej matki lub ojca zasiłek rodzicielski przyznawany jest przez 14 miesięcy.
· elterngeldPlus (zasiłek rodzicielski plus) podobnie jak bonus partnerski, elterngeldPlus przysługuje dla rodziców, którzy pracują maksymalnie 30 godzin tygodniowo. Wysokość świadczenia wynosi połowę zasiłku Elterngeld. Wspomniany zasiłek można otrzymywać przez 24 miesiące. Ważne jest również to, aby wniosek złożyć do 13 tygodnia życia dziecka.
· partnerschaftsbonus (bonus partnerski) jest przyznawany dla rodziców, którzy pracują w niepełnym wymiarze godzin (od 25 do 30 godzin tygodniowo). Bonus partnerski zapewnia otrzymywanie przez kolejne 4 miesiące ElterngeldPlus.
Insolvenzgeld
Jest to świadczenie dla pracowników firm, które ogłosiły swoją upadłość. Jest ono finansowane ze składek płaconych przez pracodawców oraz związki zawodowe. Świadczenie jest wypłacane maksymalnie 3 miesiące od momentu upadłości firmy. Aby móc ubiegać się o świadczenia trzeba złożyć wniosek, który powinien się składać z:
· numeru aktu postępowania w sądzie upadłościowym,
· umowy o pracę,
· wypowiedzenia umowy o pracę,
· ostatnich 3 odcinków wypłat.
Wysokość świadczenia ustalana jest na podstawie naszych dochodów uzyskiwanych w firmie. Warto również wiedzieć, że zasiłek ten jest wolny od podatku, ale należy pamiętać, że trzeba go wykazać w zeznaniu podatkowym jako dochód. Do rocznego zeznania należy dołączyć decyzję o przyznaniu Insolvenzgeld.
Krankengeld czyli zasiłek chorobowy
Jest on wypłacany przez państwową kasę chorych. Przez pierwsze 6 tygodni choroby pracodawca powinien wypłacać wynagrodzenie. Po tym czasie jeżeli choroba nie ustępuje, wynagrodzenie powinno zostać opłacane przez w/w kasę chorych. Wypłata zasiłku chorobowego wynosi maksymalnie 78 tygodni. Po tym czasie ubezpieczony zyskuje prawo do zasiłku chorobowego, gdy spełnia następujące wymagania:
· przez 6 miesięcy po upływie 3 lat nie może być niezdolnym do pracy z powodu tej samej choroby,
· w ciągu 3 lat musi być przynajmniej przez 6 miesięcy czynny zawodowo.
Wysokość wynagrodzenia wspomnianego zasiłku chorobowego wynosi 70 % dotychczasowych zarobków brutto i nie więcej niż 90 % wynagrodzenia netto. Prawo do otrzymywania zasiłku chorobowego ma każda ubezpieczona osoba i w wymienionych sytuacjach:
· w przypadku opieki stacjonarnej w szpitalu albo ośrodku rehabilitacyjnym,
· w przypadku choroby uniemożliwiającej pracę,
· osoby pobierające ALG I.
Mutterschaftsgeld
Jest to zasiłek macierzyński, który otrzymuje się 6 tygodni przed porodem i 8 tygodni po porodzie. Zasiłek ten jest wypłacany w 100% wysokości wynagrodzenia netto – częściowo przez kasę chorych (13€ dziennie), a różnicę pokrywa pracodawca.
Aby móc otrzymywać zasiłek, trzeba złożyć wniosek do kasy chorych, do której się przynależy. W tym celu potrzebny jest dokument od ginekologa lub położnej, który nazywa się „Zeugnis über den mutmaßlichen Tag der Entbindung“ – czyli informacja o spodziewanym terminie porodu. Taki dokument powinien być wydany w dwóch egzemplarzach – jeden dla pracodawcy natomiast drugi dla odpowiedniej kasy chorych.
Warto również wiedzieć, że w okresie 6 tygodni przed porodem obowiązuje zakaz pracy.
Urlaubsgeld – dodatek urlopowy
Jest to dodatek, który może zostać przyznany przez pracodawcę dobrowolnie. Istnieją jednak sytuacje, w których pracownik ma prawo się o niego upomnieć:
· z tytułu umowy o pracę – w niektórych przypadkach informacja o Urlaubsgeld zapisana jest w umowie,
· regulacje taryfowe – Urlaubsgeld może wynikać ze zbiorowego układu pracy (der Tarifvertrag),
· tradycja – jeśli firma wypłacała dodatek urlopowy regularnie i przez dłuższy czas (co najmniej 3 lata).
Kwota wypłacanego dodatku ustalana jest indywidualnie z pracownikiem. Również nie ma zapisu odnośnie wypłaty Urlaubsgeld. Zazwyczaj środki wypłacane są w maju lub czerwcu. Dodatek urlopowy jest opodatkowany.
Kindergeld i Kinderzuschlag – zasiłki rodzinne na dzieci
Otrzymywane są na dzieci do ukończenia maksymalnie 25 roku życia. Jeżeli dziecko jest bezrobotne i zarejestrowane w Agencji Pracy w Niemczech lub w Jobcenter, to zasiłek rodzinny przysługuje do 21 roku życia. O zasiłek rodzinny może ubiegać się rodzic lub opiekun prawny dziecka jeśli:
· jest legalnie zatrudniony w Niemczech powyżej 6 miesięcy,
· ma własną działalność gospodarczą na terenie Niemiec,
· jest oddelegowany do pracy w Niemczech przez polską firmę.
Od 01.01.2021r. zasiłek rodzinny wynosi za pierwszą dwójkę dzieci po 219 €, za trzecie dziecko 225 €, a za każde kolejne dziecko 250 € miesięcznie. Warunkiem otrzymania Kindergeld jest posiadanie przez wnioskodawcę numeru identyfikacyjnego (Steuerliche Idendifikationsnummer). Aby go otrzymać, należy mieć niemiecki adres zameldowania oraz rozliczać podatki na terenie Niemiec.
Kinderzuschlag
Jest to dodatek otrzymywany do zasiłku Kindergeld. Warunkiem jego otrzymania jest dochód, który nie może przekroczyć 900 € miesięcznie (w przypadku samotnych rodziców 600 €). Jego wysokość to 170 €,miesięcznie.
Elternzeit – bezpłatny urlop wychowawczy
Jest on przeznaczony dla ojców i matek samotnie wychowujących swoje dzieci. Podczas urlopu rodzicielskiego pracodawca dokonuje zwolnienia na okres 3 lat. Po tym okresie istnieje możliwość powrotu do pracy. Podczas urlopu rodzicielskiego można dokonać pracy w wymiarze maksymalnie 30 godzin tygodniowo. Urlop rodzicielski należy zgłosić 7 tygodni przed żądaną datą rozpoczęcia. Członkowie ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego są ubezpieczeni podczas urlopu wychowawczego bez konieczności opłacania składek.
Każda osoba podejmująca legalną pracę na terenie Niemiec ma prawo do ubiegania się o świadczenia i zasiłki, które są znacznie wyższe niż w Polsce. Dlatego w przypadku, np.: choroby, narodzin dziecka lub upadłości firmy warto wiedzieć o jakie konkretnie świadczenia można się starać.